6 giai đoạn trong hành trình làm cha mẹ

Nhà tâm lý học Ellen Galinsky (1981) đã phát triển một lý thuyết về nuôi dạy con cái bao gồm 6 giai đoạn có trật tự gắn liền với độ tuổi của trẻ và sự tương tác/ vai trò của cha mẹ trong các chu kỳ cụ thể đó.

Ý chính trong bài

Quá trình làm cha mẹ có thể trải qua 6 giai đoạn, cha mẹ cần hiểu về bản thân và có sự thay đổi phù hợp để nuôi dạy trẻ trong từng giai đoạn.

Cha mẹ cần thay đổi cách giao tiếp, điều chỉnh giới hạn về quyền lực đối với con để có thể đồng hành cùng con lớn lên, giữ được hoà khí trong gia đình.

Cha mẹ cần thường xuyên xem xét những kỳ vọng đối với bản thân, con trẻ và điều chỉnh những tiêu chí không khả thi.

Giai đoạn 1: Xây dựng hình ảnh - Người học

false

happy family

Khi chuẩn bị có em bé, cha mẹ sẽ mường tượng về hình ảnh mà mình muốn trở thành.

Giai đoạn 2: Nuôi dưỡng - Người bảo vệ (khi trẻ từ sơ sinh - khoảng 2 tuổi)

false

Giai đoạn 3: Trở nên quyền lực - Người chủ (khi trẻ khoảng 2 tới 5 tuổi)

false

happy family

Trẻ từ 2 đến 5 tuổi đang bắt đầu chuyển dịch từ "đứa con của gia đình" sang "em bé xã hội".

Giai đoạn 4: Diễn giải - Người hướng dẫn (khi trẻ từ 5 tới 12 tuổi).

false

happy family

Đây là giai đoạn mà cha mẹ chủ yếu tập trung vào việc giúp trẻ diễn giải về thế giới.

Giai đoạn 5: Phụ thuộc lẫn nhau - Người khai vấn (khi trẻ ở tuổi vị thành niên)

false

happy family

Gia đình cần thảo luận khi cha mẹ giảm sự kiểm soát và trẻ thể hiện tính cá nhân ở giai đoạn này.

Giai đoạn 6: Khởi hành - Người quan sát (khi trẻ tới cuối tuổi vị thành niên)

false

happy family

Chấp nhận sự trưởng thành của trẻ song hành với việc cha mẹ đánh giá chung lại mong đợi của bản thân.

Nguyễn Minh Thành

Nguồn tham khảo:

1. Excerpted and adapted with permission from Ellen Galinsky, The Six Stages of Parenthood. Reading, MA: Perseus Books, 1987. As printed in R. Newman, Building Relationships with Parents and Families in School-Age Programs. New Albany, OH: School-Age NOTES, 2008. Pages 56 - 59.

2. Ảnh minh hoạ: Tổng hợp

Bình luận
Đặt câu hỏi cho bài viết
Có thể bạn quan tâm
Khi teen "lạnh nhạt" với cha mẹ, làm sao để giữ được sợi dây kết nối?

Tuổi teen là thời điểm con bắt đầu khao khát sự tự do, với những ý tưởng và quyết định không chỉ khác biệt mà đôi khi còn trái ngược hoàn toàn với mong muốn của cha mẹ. Điều này khiến cha mẹ cảm thấy như bị từ chối, như thể con không còn cần mình nữa. Vậy cha mẹ nên làm gì để vừa hỗ trợ con, vừa duy trì mối quan hệ yêu thương mà không gây ra căng thẳng?

collectionImage1
Trở thành "người sếp" tốt trong mắt con

Khi con bắt đầu phản kháng và muốn tự quyết định mọi thứ, ba mẹ không khỏi cảm thấy bối rối và lo lắng. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để ba mẹ xác định lại vai trò của mình, không chỉ là người hướng dẫn mà còn là người định hướng, giúp con xây dựng sự tự lập. Vậy làm sao để ba mẹ vừa là người dẫn dắt, vừa duy trì mối quan hệ gắn bó với con?

collectionImage1
Con đòi sự riêng tư: Để con tự do, hay vẫn phải giám sát?

Khi con bước vào tuổi thanh thiếu niên, nhu cầu riêng tư trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết. Làm sao để vừa tôn trọng không gian cá nhân của con, vừa đảm bảo con luôn an toàn? Liệu có nên để con tự do hay cần theo dõi để bảo vệ con khỏi nguy cơ tiềm ẩn? Bài viết này sẽ giúp cha mẹ khám phá cách cân bằng quyền riêng tư và sự giám sát, vừa yêu thương vừa bảo vệ con đúng cách.

collectionImage1
Tự do và trách nhiệm: Cái nào đến trước?

Phạm Trần Kim Chi - Con tuổi teen đòi hỏi quá nhiều tự do: Con muốn đi chơi đến khuya, muốn thử đồ uống có cồn, muốn có điện thoại riêng... Nếu không cho con tự do thì bị nói là kèm cặp con quá, mà cho con tự do thì cuối cùng cha mẹ thường phải là người đi giải quyết hậu quả. Giải pháp nào cho vấn đề này?

collectionImage1
Tại sao yêu thương nhận lại là xung đột?

Cha mẹ phải làm gì để nắm bắt được tâm lý tuổi teen, hóa giải xung đột và khôi phục mối quan hệ yêu thương? Làm sao để yêu thương của cha mẹ không trở thành rào cản trói buộc con, và mong muốn tự do của con không trở thành sự nổi loạn trong mắt cha mẹ?

collectionImage1
Cha mẹ học được gì từ những chấn thương thời thơ ấu?

Nhiều bậc cha mẹ trải qua những tổn thương chưa được giải quyết từ thời thơ ấu. Suy ngẫm về điều này có thể giúp cha mẹ trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình trong việc nuôi dạy con cái.

collectionImage1
Cha mẹ là người "làm vườn" hay "thợ mộc"?

Cha mẹ kiểu "thợ mộc" thường xác định sẵn trong đầu một mục tiêu và hình mẫu nhất định cho con, trong khi cha mẹ "làm vườn" nhìn nhận mỗi đứa trẻ là một hạt giống và tạo ra môi trường tốt nhất cho trẻ được tự động phát triển.

collectionImage1
Chấn thương liên thế hệ và cách phá vỡ

Có những tổn thương lặp đi lặp lại nhiều đời trong gia đình và rất khó nhận ra. Vì sao chúng được hình thành và khám phá cách thức phá vỡ chúng.

collectionImage1
11 điều con ước một lần nói với cha mẹ

Thế giới của con và thế giới của cha mẹ rất khác nhau. Hành trình thấu hiểu và đồng hành cùng con bắt đầu từ việc khám phá 11 điều con ước ao một lần được nói với cha mẹ.

collectionImage1